کوچینگ چیست؟ کوچ کیست؟

اگر به دنبال توسعه فردی و افزایش توانایی‌های خود هستید حتما به واژه‌های کوچ و کوچینگ برخورد کرده‌اید. ورزش‌کاران بیش از بقیه با واژه کوچ آشنا هستند اما آیا کوچینگ منحصر به عالم ورزش است؟ در مورد کوچینگ زندگی و کوچینگ کسب و کار هم چیزی می‌دانید؟ در این مقاله توضیحات کاملی در مورد کوچ و کوچینگ ملاحظه خواهید نمود البته تاکید ما بیشتر بر کوچینگ زندگی ( life coaching ) می‌باشد. قبل از این‌که وارد تعاریف و اصطلاحات شویم برای نشان دادن اهمیت کوچینگ در زندگی امروز تعدادی از مشاهیر را که دارای کوچ شخصی بوده‌اند نام می‌بریم تا عمق تاثیر این مفهوم در موفقیت افراد شاخص روشن شود.

برخی از مشاهیر که مربی شخصی داشته‌اند:

نام فرد	سمت	نام مربی
اریک اشمیت	مدیرعامل سابق گوگل	بیل کمپبل
بیل گیتس	بنیان‌گذار مایکروسافت	بیل کمپبل
اپرا وینفری	مجری تلویزیون، هنرمند، کارآفرین	مارتا بک
آندره آقاسی	قهرمان تنیس جهان	براد گیلبرت
ریچارد برانسون	بنیان‌گذار گروه ویرجین، میلیاردر	مارک تامپسون
بیل کلینتون	رئیس‌جمهور اسبق آمریکا	آنتونی رابینز
استیو جابز	بنیان‌گذار شرکت اپل	بیل کمپبل، جان ماتون
کریستین رونالدو	فوتبالیست، آقای گل جهان	ساماتا کلیتون
هاگ جاکمن	هنرپیشه	دان سالادینو
راجر انریکو	مدیرعامل اسبق پپسی	جان ماتون
برین کورنل	مدیرعامل شرکت تارگت	مارشال گلداسمیت
مارک بنیوف	بنیان‌گذار سلیزفورث	آنتونی رابینز
جف بزوس	بنیان‌گذار آمازون	بیل کمپبل
استایا نادلا	مدیرعامل مایکروسافت	میشل گرویس
آلن مولالی	مدیرعامل سابق فورد	مارشال گلداسمیت
جیم یانگ کیم	دوازدهمین رئیس بانک جهانی	مارشال گلداسمیت
جف وینر	بنیان‌گذار لینکدین	فرد کافمن
شرلی ساندبرگ	مدیرعامل فیس بوک	بیل مک‌گان
آتول گاوندی	جراح و نویسنده	رابرت آستین
آیزاک پرلمن	ویولونیست و رهبر ارکستر	همسرش
میشل فلپس	شناگر	باب بامن
لئوناردو دی کاپرینو	هنرپیشه	آنتونی رابینز
سرنا ویلیامز	تنیسور دارنده مدال طلای المپیک	آنتونی رابینز
هیو مایکل جاکمن	هنرپیشه و تهیه‌کننده	آنتونی رابینز
چاک لیدل	قهرمان رزمی	آنتونی رابینز
نلسون ماندلا	رهبر سیاسی و معنوی آفریقای جنوبی	آنتونی رابینز
پرنسس دایانا	عروس خاندان سلطنتی انگلستان	آنتونی رابینز
مادر ترزا	راهبه و نیکوکار معروف	آنتونی رابینز
پاملا آندرسون	بازیگر و هنرپیشه کانادایی	آنتونی رابینز
میخائیل گورباچوف	رهبر سابق شوروی	آنتونی رابینز
فرانسوا میتران	رئیس‌جمهور اسبق فرانسه	آنتونی رابینز
لری کینگ	مجری مشهور تلویزیون	آنتونی رابینز
مایک تایسون	قهرمان مشت‌زنی	آنتونی رابینز
مارگارت تاچر	نخست‌وزیر اسبق انگلستان	آنتونی رابینز
کوئینسی جونز	آهنگساز آمریکایی	آنتونی رابینز
بیلی جو آرمسترانگ	خواننده و گیتاریست مشهور	آنتونی رابینز

چه کسانی از کوچینگ زندگی استفاده می‌کنند؟

سه نظرسنجی انجام شده توسط بنیاد بین‌المللی کوچ (IFC) نشان داده است که افراد بیشتر در مواجهه با موضوعات ذیل درصدد استفاده از خدمات کوچینگ هستند:

• اعتماد به نفس، مدیریت زمان و تعادل کار زندگی
• فرصت‌های شغلی، مدیریت کسب و کار و عملکرد کاری
• بهبود روابط، مهارت‌های بین فردی و ارتباطی و پویایی خانواده
• تناسب اندام و تندرستی

چه نوع مسائل و چالش‌هایی افراد را به سمت کوچینگ زندگی رهنمون می‌شوند؟

در موارد ذیل استفاده از کوچ زندگی می‌تواند اقدام درستی باشد:

1-زندگی به طور کلی

• وقتی فکر می‌کنید که وقت کافی در طی روز برای انجام کارهایتان ندارید.
• وقتی مایلید که تفریح و سرگرمی بیشتری در زندگی خود داشته باشید.
• هر گاه به دنبال ایجاد تعادل بهتر بین کار و زندگی هستید.
• وقتی زندگی خود را نابسامان و به‌هم‌ریخته می‌بینید.
• وقتی که می‌خواهید نظم و انضباط بیشتری در دستیابی به اهداف خود داشته باشید.
• هر گاه برای غلبه بر اهمال‌کاری به کمک نیاز دارید.
• هرگاه برای مقابله با استرس در زندگی نیاز به کمک دارید.
• می‌خواهید قاطعیت بیشتری داشته باشید یا در مورد مرزهای شخصی خود جدی‌تر شوید.
• اعتماد به نفس خود را افزایش دهید.
• وقتی نمی‌دانید هدف شما از زندگی چیست.

2- مسائل مربوط به شغل و امور مالی

• وقتی می‌خواهید شغلی پیدا کنید که واقعاً مناسب شما باشد.
• وقتی برای یافتن شغل جدید یا بهتر نیاز به کمک دارید.
• وقتی برای نوشتن یک رزومه خوب یا پاسخ دادن به سؤالات سخت مصاحبه به کمک نیاز دارید.
• وقتی می‌خواهید انگیزه خود را ارتقاء دهید.
• وقتی احساس می‌کنید نوشتن و پایبندی به یک برنامه مالی برای شما سخت است.
• وقتی احساس می‌کنید برای برنامه‌ریزی جهت بازنشستگی نیاز به کمک دارید.

3-کسب و کار

• وقتی می‌خواهید کسب و کار خود را راه‌اندازی کنید اما از خود مطمئن نیستید.
• وقتی می‌خواهید با کسب و کار کوچک خود درآمد بیشتری کسب کنید.
• وقتی می‌خواهید مهارت‌های رهبری و مدیریت خود را افزایش دهید.
• وقتی مایلید تیم قوی‌تری در کار خود ایجاد کنید.
• وقتی می‌خواهید سازمان خود را ارتقاء دهید.

4-مسائل خانوادگی

• وقتی می‌خواهید همسر ایده‌آلی انتخاب کنید.
• وقتی می‌خواهید اعتماد به نفس بیشتری داشته باشید.
• وقتی می‌خواهید زندگی خانوادگی بهتری داشته باشید.

5-مهارت‌های ارتباطی و بین فردی

• وقتی می‌خواهید بر ترس خود از سخنرانی در جمع غلبه کنید.
• وقتی می‌خواهید از سوءتفاهم جلوگیری کنید.
• وقتی می‌خواهید مذاکرات سازنده‌تری داشته باشید.
• وقتی به دنبال انگیزه برای به پایان رساندن یک کار نیمه‌تمام هستید.
• وقتی می‌خواهید خلاقیت درونی خود را بیدار کنید.
• وقتی می‌خواهید توسط دیگران بهتر درک شوید
• وقتی می‌خواهید بیاموزید که در موارد لزوم به راحتی “نه” بگویید.

6-سلامتی، تناسب اندام و تندرستی

• وقتی انگیزه بیشتری برای رسید ن به تناسب اندام لازم دارید.
• وقتی می‌خواهید راه‌های درست حفظ سلامتی، جوانی و شادابی خود را کشف کنید.
• وقتی می‌خواهید سبک زندگی جدیدی را در پیش بگیرید، اما متوجه می‌شوید که به همان روال قبلی ادامه می‌دهید.
• وقتی کاهش وزن خود را نمی‌توانید برای مدت طولانی حفظ کنید.
• وقتی به دنبال راه‌هایی برای ایجاد آرامش روحی هستید.

مواردی که ذکر شد تنها بخشی از مواردی هستند که یک کوچ می‌تواند به شما کمک کند.

تعریف کوچینگ Coaching

کوچینگ فرآیندی است که در آن مربی (کوچ) با استفاده از سؤالات، گفتگو، تمرینات و تکنیک‌های مشخص، فرد را در رسیدن به اهداف شخصی و حرفه‌ای خود یاری می‌کند. در این فرآیند، کوچ با مراجع (شاگرد) همکاری می‌کند تا او را در شناسایی اهداف، توسعه استراتژی‌ها، ایجاد تغییرات مثبت و بهبود عملکرد هدایت کند. کوچینگ از طریق ایجاد تفکر و افزایش آگاهی، تسهیل در اتخاذ تصمیمات، ایجاد عملکرد برتر و کشف استعدادهای فردی و حرفه‌ای کمک می‌کند. این فرآیند به گونه‌ای طراحی شده است که افراد را تشویق به رشد و بهبود مستمر کند و به آن‌ها کمک می‌کند تا بهترین خود باشند. کوچینگ می‌تواند در حوزه‌های مختلف همچون کسب و کار، ورزش و توسعه فردی مؤثر واقع شود.

کوچینگ زندگی Life coaching به فرد در تمام جوانب زندگی خود کمک می‌کند و بهبود و تعادل را در بخش‌های مختلف زندگی ایجاد می‌کند. هدف اصلی لایف کوچینگ، رشد شخصی و بهبود کیفیت زندگی است.

لایف کوچینگ می‌تواند در زمینه‌های مختلفی از جمله روابط شخصی، سلامتی و ورزش، مدیریت زمان و اولویت‌بندی، تعادل کار-زندگی، ایجاد رضایت شغلی، شناخت و تقویت استعدادهای فردی و تغییر الگوهای رفتاری مؤثر واقع شود.

تاریخچه مربیگری (کوچینگ)

شاید قدمت مفهوم کوچینگ به‌اندازه قدمت حضور انسان بر کره خاک باشد اما واژه coach خیلی قدیمی نیست. در قرن پانزدهم در یکی از شهرهای لهستان کالسکه‌هایی می‌ساختند که این کالسکه‌ها به سراسر اروپا صادر می‌شد. تلفظ نام این شهر به انگلیسیcoach  می‌شد. در سال 1830 برای اولین بار واژه کوچ وارد ادبیات نوشتاری انگلیسی شد. در آن هنگام در دایره‌المعارفی که توسط دانشگاه اکسفورد منتشر شد کوچ به معنای کسی که به دانشجو در انجام تکالیفش کمک می‌کند استعمال گردید.

در سال 1861 بود که کوچ در قلمرو ورزش مورداستفاده واقع شد و طی چندین دهه تنها در این حیطه بود که این واژه استفاده می‌شد.

شاید مهم‌ترین نقطه عطف جهت بسط قلمرو کوچینگ انتشار کتاب “بازی درونی در تنیس” توسط تیم گالوی در سال 1974 بود. گالوی یک مربی تنیس بود که ذهنی خلاق داشت. او به فراست دریافت که موانعی که ورزشکار در عالم درون (همچون یأس و روحیه ضعیف) با آن مواجه است به‌اندازه موانع بیرونی (حریف و شرایط بازی) اهمیت دارد لذا رویکردی را در آموزش به کار گرفت که نتیجه آن غلبه بر موانع درونی بود. این رویکرد سبب شد که ورزشکار در میدان عمل موفقیت بهتری کسب کند. ارباب صنایع دریافتند که از روش گالوی می‌توانند برای آموزش مدیران ارشد خود در جهت ارتقای بهره‌وری استفاده کنند و چنین شد که کوچینگ از ورزش به کسب ‌و کار وارد شد.

توماس لئونارد کسی بود که در دهه 80 به توسعه کوچینگ در امریکا همت گماشت. وی به عنوان مدیر مالی در مؤسسه آموزشی لندمارک فعالیت می‌کرد. لئونارد دریافت که وقتی افراد به او مراجعه می‌کنند، به دنبال چیزی بیشتر از راهنمایی‌های مالی هستند. مسائل مالی تنها یک بخش کوچک از مشکلات هستند و آنچه واقعاً مردم نسبت به آن عطش دارند، مشاوره درباره زندگی‌شان به طور کلی است. لئونارد دانش خود را از حوزه مالی به حوزه کلی “خودیاری” انتقال ‌داد. او دانش بسیاری در رشته‌های مختلف از جمله کسب و کار، روانشناسی و توسعه شخصی داشت. در حالی که توماس لئونارد در ایالات متحده نقش اساسی داشت، جان ویتمور و گراهام الکساندر در گسترش مربیگری در بریتانیا و اروپا تأثیرگذار بودند.

ویتمور و الکساندر با استفاده از ایده‌های کتاب بازی درونی تنیس مفهوم کوچینگ را در بریتانیا رواج دادند.

الکساندر در سال 1985 با استفاده از آموزه‌های گالوی مدل جدیدی از مربیگری را به نام GROW گسترش داد که بسیار تأثیرگذار شد.

جان ویتمور با الهام از نظرات گالوی در سال 1992 کتابی تحت عنوان مربیگری برای عملکرد بهتر به رشته تحریر درآورد. وی در این کتاب روش Grow را جهت انجام فرایند مربیگری ترویج نمود. از همین سال‌ها بود که کوچینگ به تدریج بعنوان یک شغل و حرفه مستقل شناخته شد. در سال 1998 اولین و بزرگ‌ترین تشکیلات فراگیر مربیگری تحت عنوان international coaching federation (ICF) توسط توماس لئونارد تأسیس گردید. کوچینگ در فرایند تکاملی خود زیرشاخه‌های متعددی همچون کوچینگ کسب ‌و کار، کوچینگ سلامت، کوچینگ NLP، کوچینگ CBTو کوچینگ زندگی کسب کرد. کوچینگ از علوم متعددی همچون روانشناسی، روان‌درمانی، مشاوره، انسان‌شناسی و زبانشناسی بهره می‌برد. هم‌اکنون علاوه بر مؤسسات مختلف در برخی دانشگاه‌ها هم رشته کوچینگ در سطح فوق‌لیسانس تدریس می‌شود.

تفاوت کوچینگ با منتورینگ و مشاوره (counsalting و counselling)

مفهوم کوچینگ به نوعی عمل مشاوره را به ذهن تداعی می‌کند. در برابر واژه فارسی مشاوره در انگلیسی چند واژه وجود دارد که البته از جهاتی با هم تفاوت دارند. مشاوره را از منظر نقش مراجع در فرآیند کار می‌توان به سه دسته تقسیم کرد:

مدل خبره محور

در این مدل مشاوره، مراجع نقشی در روند و نتیجه کار ندارد و صرفاً از تخصص و تجربه مشاور استفاده می‌کند؛ به عنوان مثال، چنانچه جهت امور مالیاتی خود به یک مشاور مالیاتی مراجعه کنید به ناچار باید سررشته کار را به دست او بدهید و دفاع از پرونده را به او بسپارید. در اینجا تخصص مشاور حرف اول را می‌زند و مراجع نمی‌تواند دخالتی در فرایند کار داشته باشد

مدل پزشکی

در این مدل هم مراجع به یک متخصص مراجعه می‌کند اما این بار خود وی نیز مسئولیت محدودی در فرآیند مشاوره و نتیجه کار دارد. دستورات دارویی را پزشک می‌دهد اما مراجع هم باید سهم کوچکی از مسئولیت را بپذیرد و مصرف داروها را طبق تجویز پزشک انجام دهد.

مدل مشاوره فرآیند محور

در این نوع مشاوره هر دو طرف نقشی برابر دارند و شاید حتی بتوان گفت که نقش مراجع بیشتر از نقش مشاور است. کوچینگ شکلی از مشاوره فرآیند محور است که در آن مشاور یا مربی به کمک مراجع با هم نسبت به تبیین و حل مسائل اقدام می‌کنند.

اینک با توجه به مدل‌های مذکور، پیرامون واژه متداول و تفاوت معانی آنها توضیحاتی را ارائه می‌کنیم.

Coaching: مشاوره‌ای فرآیند محور که هم مشاور و هم مراجع در قبال نتیجه کار مسئولیت مشترک دارند. در اینجا مشاور را coach (مربی) و مراجع را coachee می‌نامند.

Counsulting: در اینجا مشاور شخصی است که در یک زمینه خاص تخصص دارد و مراجع که در اینجا مشتری client نام می‌شود برای اخذ مشاوره در مسائلی مانند مسائل مرتبط با کسب و کار به وی مراجعه می‌کند.

Counselling: در اینجا هم مشاور فردی متخصص است اما زمینه مشاوره مربوط به مسائلی است که قبلاً اتفاق افتاده و اینک موانعی در مسیر فرد قرار داده است. این نوع مشاوره بیشتر در زمینه پزشکی است و مدل مشاوره مدل پزشکی است.

Mentoring: در اینجا مشاور را منتور و مراجع را mentee می‌نامند. منتور شخصی است متخصص که تجربیات خود را به ویژه در زمینه شغلی در اختیار منتی قرار می‌دهد و معمولاً رابطه‌ای دائمی بین منتور و مراجع برقرار است.

کوچینگ	مشاوره consulting	منتورینگ	درمان
بر روی وضعیت فعلی شخص تمرکز دارد و در جستجوی راه‌هایی برای رسیدن به آینده مطلوب است.	سعی در حل یک مشکل در زمینه‌ای تخصصی دارد.	حرفه‌ای را که خود در آن تخصص دارد، آموزش می‌دهد.	به آسیب‌های گذشته فرد توجه دارد و برای بهبود آن تلاش می‌کند.
همکاری متقابل (کوچ کمک می‌کند که مراجع پاسخ خود را کشف کند.)	رابطه متخصص با مشکل (مشاور پاسخ را دارد.)	رابطه فرد مسن و خردمندتر با فرد جوان و کم‌تجربه (منتور پاسخ را دارد.)	رابطه پزشک و بیمار (پاسخ نزد پزشک است.)
فرض بر این است که هیجانات فرد طبیعی هستند.	با هیجانات سروکاری ندارد (صرفاً اطلاعات مد نظر است.)	هیجانات عوامل منتورینگ (همچون جانشین پروری) محدود است.	فرض بر این است که بیشتر هیجانات نشانه یک مشکل است.
کوچ به فرد کمک می‌کند تا چالش‌ها را شناسایی کند و به همراه وی آنها را به پیروزی تبدیل نماید و فرد را در جهت رسیدن به اهدافش پاسخگو و مسئول نگه دارد.	مشاور موقعیت را بررسی کرده و راه حل را ارائه می‌کند.	منتور عملکرد و تجربیات خود را در اختیار فرد قرار داده، به سؤالات پاسخ می‌دهد و راهنمایی و دانش لازم را در جهت اهداف منتورینگ عرضه می‌کند.	درمانگر مشکل را تشخیص داده و راهکارهای حرفه‌ای جهت بهبود به مراجع را ارائه می‌کند.

 

اصول لایف کوچینگ :

1. تمرکز بر حال حاضر: لایف کوچینگ بر توجه به حال حاضر و زندگی در لحظه فعلی تأکید دارد و فرد را به آگاهی از خود و محیط اطرافش می‌رساند.
2. اهداف محوری: در لایف کوچینگ، تعیین اهداف و رسیدن به آن‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است و فرد را در جهت تعیین و ردیابی اهدافش همراهی می‌کند.
3. عمل‌محوری: لایف کوچینگ بر عمل و ایجاد تغییرات عملی و مستدام در زندگی تأکید دارد و فرد را به انجام اقدامات مؤثر و متعاقباً بهبود زندگی خود تشویق می‌کند.

در کل، لایف کوچینگ یک فرآیند همکاری و هدایتی است که با استفاده از ابزارها و تکنیک‌های مشخص، فرد را در بهبود و تعادل بخش‌های مختلف زندگی خود همراهی می‌کند و به او کمک می‌کند تا به بهترین نسخه از خودش دست یابد و زندگی مطلوب خود را ایجاد کند.

 

هیچ ورزشکاری انتظار ندارد بدون مربی در رشته ورزشی انتخابی خود پیشرفت قابل توجهی داشته باشد. آیا پیچیدگی مسائل زندگی بیشتر از یک رشته ورزشی نیست؟ پس چرا برای رسیدن به اهداف خود در زندگی در جستجوی مربی نباشیم؟

کوچینگ چگونه عمل می‌کند و پیش‌فرض‌های آن چیست؟

• فرد به ایده‌ای متعهد نمی‌شود مگر آنکه آن ایده را از آن خود بداند و به ‌عبارت‌ دیگر آن را به‌طور دستوری نپذیرفته باشد بلکه در طی فرآیندی خود به‌درستی آن ایده واقف گشته باشد.
• مربی بیشتر شنونده است تا متکلم. خوب شنیدن مهارتی است که مربی باید به آن مسلط باشد.
• مربی لازم نیست در مورد مسئله مراجع تخصص داشته باشد بلکه باید با سؤالات مناسب، خود مراجع را به یافتن پاسخ رهنمون شود. البته داشتن تخصص می‌تواند مفید باشد به‌شرط آنکه مربی نخواهد نقش معلم و حلال مشکلات را ایفا کند و اهمیت فعال بودن مراجع را دست‌کم بگیرد.
• این مراجع است که باید اهداف و نتایج روند مربیگری را تعیین کند؛ به‌عبارت‌دیگر باید هدف خود را از رجوع به مربی به‌طور واضح بیان نماید.
• مربی باید بتواند بازخورد مناسب به مراجع ارائه نماید بی‌آنکه نقش قاضی یا عقل کل را ایفا کند.
• مربی باید بتواند مراجع را نسبت به نتایجی که در فرآیند کوچینگ به آن رسیده است متعهد به عمل نماید.
• موانع درونی مراجع برای رسیدن به نتایج دلخواه به‌اندازه موانع بیرونی مهم هستند و مربی باید او را نسبت به وجود این موانع آگاه کرده و زمینه را برای غلبه بر آن‌ها فراهم سازد.
• مربی آموزش نمی‌دهد بلکه کمک می‌کند که مراجع خود یاد بگیرد اما این به این معنا نیست که یک فهرست به مراجع ارائه کند و او را به امان خدا رها نماید.

چرا به مربی نیاز داریم؟

1- انسان‌ها هرچقدر هم دانا و کاربلد باشند دارای نقطه کور هستند و این نقطه را خود فرد نمی‌تواند مشاهده کند، لذا ضرورت دارد شخص دیگری او را از این ضعف آگاه نماید.

2- وسعت دانستنی‌های لازم آن‌قدر زیاد است که سنخ روانی و علایق و فرصت یک نفر اجازه نمی‌دهد به همه آن‌ها بپردازد و درنتیجه برای اِعمال تصمیمات خود اطلاعات کافی ندارد و باید در بسیاری از موارد از فرد دیگری کمک بگیرد. در اینجا هم کوچ و هم منتور می‌توانند کمک‌کننده باشند.

3- تعداد تصمیماتی که فرد در زندگی امروزی می‌گیرد آن‌قدر زیاد است که خستگی تصمیم ایجاد می‌کند و در نتیجه احتمال کوتاه آمدن و خطا را افزایش می‌دهد. در اینجا به‌ویژه نقش منتور قابل‌توجه است.

• نفس حضور مربی این حس را القا می‌کند که همیار و کمک‌حالی هست و لذا موجب قوت قلب شده و این روحیه فرد را در راستای حل مسائل ارتقاء می‌دهد.
• ما به محیط دوروبر خودمان خو می‌گیریم و به روش‌های مقابله با مشکلاتمان عادت می‌کنیم و این باعث می‌شود که برخی بدیهیات را نبینیم و مربی چون نگرش و عادت‌هایی متفاوت از ما دارد می‌تواند از زاویه دیگری به مسائل بنگرد و راه‌حل‌های دیگری پیشنهاد کند.
• تجربه ثابت کرده که داشتن مربی، کارآیی، بینش و دانش را افزایش می‌دهد. گواه این مطلب این است که بسیاری از بزرگان جهان برای خود مربی استخدام می‌کنند.

بیل کلینتون رئیس‌جمهور سابق آمریکا، آندره آغاسی، اوپرا وینفری، پرنسس دیانا، مادر ترزا، لئوناردو دی کاپریو، نلسون ماندلا، میخائیل گورباچف، لری کینگ، فرانسوا میتران و مارگارت تاچر برخی از افراد معروف هستند که از مربی استفاده کرده‌اند.

نقش مربی زندگی (در اینجا مربی به معنای شخص جامع کوچ و منتور):

• آموزش مهارت‌های زندگی با توجه به نیاز فرد: مربی پس از بررسی تمامی جوانب شخصیتی و دانسته‌های فرد، مهارت‌های لازم را به او آموزش می‌دهد. شما شاید بتوانید بدون مربی هم این مهارت‌ها را تحصیل کنید، با این تفاوت که می‌بایست مسیر طولانی‌تری را به همراه آزمون‌ و خطا طی نمایید. مهم‌ترین نقش مربی کوتاه کردن مسیر است.
• مربی به‌عنوان یک ناظر آگاه می‌تواند نقاط ضعف شما را کشف کرده و مسیر را برای رفع آن‌ها هموار سازد. به همین صورت با کشف نقاط قوت، شما را در استفاده بهتر و تقویت آن‌ها راهنمایی می‌کند.
• مربی می‌تواند به‌عنوان مشاور و فکر دوم هم در کنار شما باشد و دانش و بصیرت خود را در اختیار بگذارد.
• مربی با طرح سؤالات مناسب و ارائه بازخورد سنجیده، ذهن شما را برای یافتن پاسخ مستعد کرده و با متعهد کردن شما نسبت به عمل به نتایج حاصله موجب پیشرفت شما می‌گردد.

روند کوچینگ

به طور کلی می‌توان گفت که اکثر کوچینگ‌ها به روند زیر پایبند هستند:

1-   شفاف‌سازی آنچه می‌خواهید:

گام اول این است که اهداف خود را به وضوح مشخص کنید. تا اهداف به طور کامل و شفاف مشخص نگردند تعیین مسیر دست یافتن به آن‌ها کار بیهوده‌ای است.

2-    ارزیابی موقعیت فعلی:

کوچینگ یعنی کمک به شما برای رسیدن از جایی که هستید به جایی که می‌خواهید باشید. اکنون که می‌دانید کجا می‌خواهید باشید، مربی شما به شما کمک می‌کند تا به طور عینی ارزیابی کنید که در حال حاضر کجا هستید. مربی با پرسیدن سؤالاتی به ارزیابی بیطرفانه جایگاه فعلی شما کمک می‌کند. در این مرحله نه تنها شرایط بیرونی بلکه عادت‌ها و باورهای درونی نیز مورد بررسی قرار می‌گیرد چرا که ممکن است این عادت‌ها و باورها در رسیدن به اهداف موردنظر مانع ایجاد کنند.

3-   بررسی منابع و گزینه‌های ممکن:

در این مرحله مربی به شما کمک می‌کند تا تمامی منابع و گزینه‌هایی که می‌توانند به شما در رسیدن به اهدافتان کمک کنند را بررسی کنید. این کار را می‌توان با یک بارش فکری آغاز کرد و همه گزینه‌ها را بدون هیچ‌گونه قضاوتی در نظر گرفت. هر چه تعداد گزینه‌ها بیشتر باشد بهتر است. پس از اینکه منابع خود را کشف کردید و راهکارهای ممکن را فهرست کردید، باید نگاهی انتقادی به گزینه‌های خود بیندازید تا هزینه‌ها و مزایای هر اقدام را در نظر بگیرید.

4-    ایجاد یک برنامه عمل:

گام بعدی این است که به کمک مربی برنامه‌ای طراحی کنید که شما را از جایی که الآن هستید به جایی که می‌خواهید در آینده باشید، برساند. در این برنامه مراحلی را که باید دنبال کنید مشخص خواهید کرد.

در این طرح، متوجه خواهید شد:

• چه کاری را در چه زمانی باید انجام دهید.

•  چه نوع موانعی بر سر راه شما خواهد بود و به چه حمایت‌هایی نیاز دارید.

•  این عمل چگونه به رسیدن به هدف شما کمک خواهد کرد.

5-    القای انگیزه و تعهد:

در تمام طول فرآیند کوچینگ، مربی شما تلاش خواهد کرد تا انگیزه و تعهد شما را بالا نگه دارد.

انگیزه همیشه از درون سرچشمه می‌گیرد، مربی با شما کار خواهد کرد تا به سرچشمه آن پی ببرید.

عمیق‌ترین انگیزه‌ها از ارزش‌های ما سرچشمه می‌گیرند.

مربی شما را با ارزش‌هایتان در ارتباط نگه می‌دارد تا دلایل مستمری برای ماندن در مسیر رسیدن به اهداف خود داشته باشید.

مربی همچنین به کشف و از بین بردن هر چیزی که راه شما را مسدود می‌کند، مانند ترس‌ها یا باورهای محدودکننده کمک می‌کند.

6-   پایش و تنظیم ادامه مسیر:

مربی علاوه بر حفظ انگیزه باید مطمئن شود که شما در مسیر خود به سوی هدف باقی خواهید ماند. با استفاده از یک سری ابزار، مربی شما را در مسیر نگه می‌دارد.

به عنوان مثال، ممکن است از شما خواسته شود که در مورد فعالیت خود گزارش روزانه بنویسید تا الگوهای درونی که مانع پیشرفت شما می‌شوند، کشف گردند. با نوشتن در مورد آن‌ها، خودآگاهی و توانایی بازنگری را افزایش می‌دهید. ضمن آنکه در مورد پیشرفت خود به سمت اهداف یا اقداماتی که به آن‌ها متعهد شده‌اید نیز گزارش می‌دهید. مربی همچنین با ارائه فرم‌های خودارزیابی برای اندازه‌گیری مواردی مانند ارزش‌ها یا کاستی‌هایی که نیاز به بررسی دارند، به تنظیم مسیر کمک می‌کند

7-    جشن گرفتن موفقیت‌های طول مسیر:

هر موفقیتی هرچند کوچک که شما را در نزدیک شدن به اهدافتان یاری می‌کند باید مهم تلقی شده و قدردانی شود. این کار به شما اعتماد به نفس می‌دهد و انگیزه شما را حفظ می‌کند.

 

در یک جلسه کوچینگ چه اتفاقاتی می‌افتد؟

گاهی اوقات بهترین راه درک کوچینگ زندگی این است که ببینید یک جلسه آن چگونه پیش می‌رود. البته مربیان مختلف رویکردهای منحصر به فرد خود را برای مربیگری خواهند داشت. در اینجا روش متداول و مؤثر را که جلسات کوچینگ با آن پیش می‌روند شرح می‌دهیم.

جلسات کوچینگ به صورت حضوری و یا مجازی انجام می‌شود که هر کدام مزایا و معایب خود را دارند.

معمولاً یک جلسه کوچینگ 45 تا 60 دقیقه طول می‌کشد، اما می‌تواند کوتاه‌تر یا طولانی‌تر باشد. تعداد جلسات به خود شما و مربی بستگی دارد ولی معمولاً یک روز در هفته است.

ساختار اساسی جلسه مربیگری

جلسات کوچینگ زندگی اغلب ساختار مشابهی دارند:

• قبل از جلسه کوچینگ، فرمی را تکمیل می‌کنید که دستاوردها و چالش‌های هفته قبل و همچنین آنچه می‌خواهید در طول این جلسه روی آن تمرکز کنید را نشان می‌دهد و آن را برای مربی خود ارسال می‌کنید. سپس در ابتدای جلسه، به کمک مربی، پیشرفت خود را در اهداف موردنظر بررسی کرده و دستاوردهای آخرین جلسه را مرور می‌کنید.
• به کمک مربی موضوع این جلسه را مشخص می‌سازید. با هم این موضوع را بررسی کرده و مربی از شما سؤالات قدرتمندی می‌پرسد.

ممکن است لازم باشد از آن موضوع صرف نظر کنید و یا آن را از منظر دیگری ببینید، شاید نیاز باشد که همراه با مربی منشأ وقوع این مشکل را شناسایی کنید و بهترین رویکرد در برابر آن را انتخاب کنید و یا با تعریف مجدد موضوع، راهکار جدیدی را مطرح نمایید.

شاید لازم باشد موانع پیش روی خود را روشن کنید. در این صورت برای غلبه بر این موانع نیاز به یادگیری استراتژی‌های جدید یا تغییر دادن استراتژی‌های قبلی خواهید داشت.

• شما و مربیتان با هم یک برنامه عملیاتی در مورد آنچه باید انجام شود تهیه خواهید کرد.

در نهایت، همراه با مربی برنامه هفته آینده را مرور کرده و آنچه را در آن هفته باید انجام دهید مشخص می‌کنید. پس از جلسه، خلاصه‌ای از آنچه شما و مربیتان با آن توافق کرده‌اید را مکتوب می‌کنید. این کار باعث ایجاد حس مسئولیت‌پذیری و انگیزه شده و شما را به سمت اهداف خود پابرجا نگه می‌دارد.

اقدامات قبل و بعد از جلسه کوچینگ

همانگونه که قبلاً ذکر شد، پیگیری موارد مطروحه در جلسه یکی از اجزای اصلی فرآیند کوچینگ است. این اقدام به شما کمک می‌کند بر روی آنچه طالب آن هستید تمرکز کافی را داشته باشید. همچنین این کار می‌تواند منبع خوبی برای مستندسازی پیشرفت شما در رسیدن به اهدافتان باشد.

اقدامات قبل از جلسه:

قبل از هر جلسه کوچینگ، فرمی را تکمیل می‌کنید که از شما در مورد دستاوردها و چالش‌هایتان از آخرین قرار نشست خود با مربی و اهداف شما برای جلسه آینده سؤال می‌کند.

در این فرم دستاوردها و موفقیت‌های خود را از آخرین جلسه مشخص خواهید کرد و هر گونه چالشی را که با آن روبرو شده‌اید مستند می‌کنید. همچنین اولویت‌های خود را برای جلسه آینده به مربی خود اطلاع خواهید داد.

مربی از این فرم استفاده می‌کند تا شما را در مسیر درست نگه دارد و انگیزه و حرکت شما را به سمت اهدافتان استمرار بخشد.

فرم مذکور را قبل از نشست بعدی ارسال خواهید کرد. سپس در ابتدای جلسه، به کمک مربی می‌توانید پیشرفت خود را در اهداف موردنظر بررسی کرده و آنچه را که از آخرین جلسه کوچینگ به دست آورده‌اید، مرور کنید.

اقدامات پس از جلسه:

بعد از جلسه کوچینگ، خلاصه‌ای از آنچه شما و مربیتان انجام داده‌اید و در مورد آن‌ها توافق کرده‌اید را یادداشت می‌کنید. این کار به شما امکان می‌دهد مواردی را که در جلسه انجام داده‌اید، تثبیت کنید. آنچه را که قول به انجام آن داده‌اید به همراه جزء به ‌جزء کارهایی که انجام خواهید داد و نیز استراتژی خود برای به انجام رساندن آن‌ها را یادداشت می‌کنید. همچنین سؤالات، ایده‌ها یا مسائلی را که مطرح نشده اما مایل به طرح آن‌ها هستید را می‌نویسید. این کار باعث می‌شود جلسات بر روی مواردی که برای شما مهم است متمرکز شوند.

تعهداتی را که مربی از شما گرفته است و آن بخش از اقدامات مربی که از نظر شما مؤثر بوده و هر کاری که مایلید آن را به گونه‌ای متفاوت انجام دهد، یادداشت می‌کنید.

این اقدامات به جهت‌گیری فعالیت شما کمک می‌کند و نیز به مربی امکان بررسی پیشرفت شما را خواهد داد.

اقدامات لازم در فاصله دو جلسه:

در بین جلسات مربیگری، روی مواردی که به آن‌ها متعهد شده‌اید کار خواهید کرد.

اکثر مربیان در پایان هر جلسه به شما نوعی تکلیف، روزنگاری یا شکل دیگری از کارها را می‌دهند که تا جلسه بعدی انجام دهید. این کار به شما کمک می‌کند تا سریع‌تر به اهداف خود برسید.

ابزارها و تکنیک‌های کوچینگ

یک مربی خوب از ابزارهای مختلفی برای کمک به شما استفاده می‌کند. مکالمات تلفنی، تعاملات آنلاین، روزنگاری، ردیابی هدف، ارائه تکالیف و ارزیابی از جمله این ابزارها هستند. در عین حال، رویکرد همیشگی مربی حول اولویت‌ها و نیازهای خاص شما متمرکز است و این امکان را برای شما فراهم می‌کند که اختیار رفتارها، اعمال و زندگی‌تان را در دست بگیرید.

روزنگاری

ژورنالینگ یا روزنگاری یک ابزار عالی مربیگری است. این ابزار به شما امکان می‌دهد افکار و احساسات خود را به صورت سازنده بیان کنید، بر روی موضوعات کوچینگ کار کنید، خودآگاهی بیشتری به دست آورید و موارد دیگر. ممکن است مربی بر اساس اهدافی که دارید موضوعات خاصی را به شما پیشنهاد کند تا با روزنگاری در خصوص آن‌ها مجبور به تأمل و تفکر بیشتر شوید. تأثیر ژورنال نویسی در بسیاری از موارد از جمله تمرکز، بهبود سلامت و رسیدن سریع‌تر به اهداف به اثبات رسیده است.

ردیابی هدف

یکی از کارهایی که مربی انجام می‌دهد پایش مسیر رسیدن به اهداف شماست. کوچینگ به شما کمک می‌کند فاصله بین جایی که هستید و جایی که می‌خواهید باشید را کاهش دهید. تعیین اهداف و ترسیم پیشرفت به سمت این اهداف به شما در دانستن آنچه می‌خواهید، ایجاد انگیزه برای دستیابی به اهداف و ایجاد یک مسیر روشن و عملی برای رسیدن به هدف کمک می‌کند.

تکالیف و آیتم‌های عملی

مزیت کلیدی کوچینگ کمک به شما برای ایجاد استراتژی‌ها، رفتارها و دیدگاه‌های جدید است. مربی از شما می‌خواهد که در این راستا دست به عمل بزنید و انجام تکالیف محول شده یک راه عالی برای عینی کردن اقدام است. مربی تکالیفی را تعیین می‌کند که مشخص و قابل اندازه‌گیری هستند و به کاری که در جلسات کوچینگ انجام می‌دهید مربوط می‌شود. این امر مسئولیت‌پذیری را ایجاد می‌کند و انگیزه لازم را فراهم می‌کند تا تعهدات خود را در نظر داشته و برای رسیدن به اهداف اقدام کنید. متعهد شدن به کار عملی با انجام تکالیف، یک راه اثبات شده برای رسیدن سریع‌تر به اهدافتان است.

ارزیابی‌ها و فرم‌های مربیگری

کوچینگ به معنای رساندن شما از جایی که در آن هستید به جایی است که دوست دارید باشید. ارزیابی‌ها می‌توانند زمینه فعلی را بررسی کنند و نشان دهند که در حال حاضر در کجا هستید. همچنین این امکان را فراهم می‌کنند تا مربی بتواند یک برنامه عملیاتی واضح برای رسیدن به اهدافتان را تنظیم کند.

به عنوان مثال، در شروع کوچینگ مربی برآوردی از ارزش‌ها، اظهارات و اهداف شما برای شش ماه آینده به عمل می‌آورد و از آن برای هدایت شما استفاده خواهد کرد. در طول مسیر کوچینگ نیز، مربی ممکن است ارزیابی‌هایی را با هدف اقدامات خاص به عمل آورد؛ به عنوان مثال، اگر با استرس ناشی از انجام کارهای زیاد دست و پنجه نرم می‌کنید، ممکن است مربی از شما بخواهد که یک جدول ارزیابی مدیریت زمان و اولویت‌ها را تکمیل کنید تا مشخص شود اوقات شما بیشتر صرف چه کارهایی می‌شود و آیا این کارها با ارزش‌ها و اولویت‌هایتان همراستا هستند یا خیر.

ارزیابی‌ها به شما و مربی‌تان کمک می‌کند تا موانع، چالش‌ها و فرصت‌ها را در مسیر دستیابی به اهدافتان مشخص کنید.

فلسفه کوچینگ زندگی

کوچ‌ها در برخی نظرات و روش‌ها با هم متفاوت هستند و راهکار مخصوص خود را دارند اما مشترکاتی هست که بیشتر کوچ‌ها به آن‌ها باور دارند و در رویکردهای خود از آن‌ها بهره می‌برند:

• استراتژی‌های ملموس و قابل اجرا

مربی به شما کمک می‌کند تا استراتژی‌های مشخص و قابل اجرا را پیدا کنید تا در زمان و هزینه صرفه‌جویی شود و از اختراع مجدد چرخ دست بردارید.

• کسی که الهام‌بخش باشد، انگیزه دهد و شما را مسئول نگه دارد

کوچ ها بر این باورند که داشتن شخصی برای الهام‌بخشیدن، انگیزه دادن و پاسخگو نگه‌ داشتن به شما کمک می‌کند تا در وقت و هزینه صرفه‌جویی کنید.

• شما تمام منابع لازم برای موفقیت را در اختیار دارید

مربیان بر این باورند که شما یک فرد کامل هستید و تمام منابع لازم برای موفقیت را دارید. یافتن راهبردهای مستحکم برای دسترسی به این منابع، مزیت بزرگی را در دستیابی به موفقیت در تمام جنبه‌های زندگی ایجاد می‌کند.

• تا زمانی که راه حلی پیدا نکرده‌اید، انعطاف‌پذیر باشید

اگر کاری که انجام می‌دهید جواب نداد، بهتر است راه دیگری را امتحان کنید. همیشه یک راه حل وجود دارد. یک مربی زندگی به شما کمک می‌کند به اندازه کافی انعطاف‌پذیر باشید تا آن راه را پیدا کنید.

• مدل عملکرد موفق

اگر یک نفر بتواند کاری را انجام دهد، هر کسی می‌تواند آن را یاد بگیرد. یک مربی زندگی به شما کمک می‌کند تا عملکرد موفق را برای رسیدن به برتری، الگوبرداری کنید.

• مسئول نتایج خود باشید

شما مسئول ذهن خود و نتایجی که به دست می‌آورید هستید. اگر می‌خواهید شرایط شما تغییر کند، باید در تنها چیزی که تحت کنترل شماست، تغییراتی ایجاد کنید: خودتان. مربی زندگی به شما کمک می‌کند تا کنترل شرایط زندگی خود را در دست داشته باشید تا بتوانید مسئولیت نتایج به دست آمده را بر عهده بگیرید.

آیا کوچینگ به درد من می‌خورد؟

اکنون که اطلاعات بیشتری در مورد اینکه کوچینگ زندگی چیست و چگونه کار می‌کند دارید، احتمالاً از خود می‌پرسید آیا کوچینگ زندگی برای من مناسب است؟ برای کمک به شما در فهمیدن این موضوع بیایید نگاهی بیندازیم به این که چه کسانی از کوچینگ زندگی استفاده می‌کنند و یک کوچ زندگی می‌تواند در مورد چه نوع مسائل و چالش‌هایی به شما کمک کند. با توضیحاتی که تاکنون داده شد احتمالا جواب این سوال را پیدا کرده اید.

تحقیقات در مورد کوچینگ چه می‌گویند؟

دو تحقیق که توسط انجمن بین‌المللی کوچینگ انجام شده است، نشان می‌دهد که کوچینگ از طرق زیر به مراجعین کمک کرده است:

• افزایش اعتماد به نفس و حرمت شخصی
• روابط هماهنگ‌تر، ارتباطات بهتر و مهارت‌های بین فردی بالاتر
• بهبود عملکرد در کار و مدیریت هوشمندانه کسب و کار
• یافتن فرصت‌های شغلی بیشتر
• بهبود هدف‌گذاری و سرعت بالاتر در اتمام پروژه‌ها
• سازماندهی شخصی مدیریت بهتر زمان
• تعادل بهتر بین کار و زندگی، افزایش زمان تفریح و وقت آزاد
• بهبود در سلامتی، تناسب اندام و وضعیت روحی-روانی، افزایش انرژی و کاهش سطح استرس
• موفقیت در ترک یک عادت بد
• بهبود کیفیت زندگی
• درآمد بیشتر

در همان تحقیقات، مراجعین اعلام کردند که کوچینگ زندگی از نظر آن‌ها ارزش سرمایه‌گذاری دارد. مطالعه اول که در سال 1998 انجام شد، نشان داد که 98/5٪ از مراجعین کوچینگ را ارزشمند یا بسیار ارزشمند توصیف کرده‌اند. مطالعه دوم که در سال 2009 انجام شد، نشان داد که 99٪ از مراجعین راضی یا بسیار راضی بودند.

کوچینگ چه دستاوردهایی برای شما خواهد داشت؟

1– تعیین اولویت‌ها و اهداف

مربی کمک خواهد کرد تا اولویت‌ها و اهداف خود را تعیین کنید و موارد مهم‌تر را در اولویت‌های بالاتر قرار دهید. این اهداف می‌توانند در خصوص هر چیزی در ذهن شما یا دنیای بیرونی باشند.

پس از تهیه لیست اولویت‌ها و اهداف، به کمک مربی راهکارهایی را طراحی خواهید کرد که به شما در رسیدن به اهدافتان به صورت واقع‌بینانه و قابل دستیابی کمک کند.

2-مسئولیت‌پذیری

یکی از مواردی که کوچینگ می‌تواند به شما کمک کند، افزایش حس مسئولیت‌پذیری است.

داشتن کسی که به آن شخص گزارش دهید، احتمال موفقیت شما را به طرز چشم‌گیری افزایش می‌دهد و به دستیابی هدفتان کمک می‌کند.

3- انگیزه

انگیزه مانند یک معجون فوق‌العاده قدرتمند است که شما را در رسیدن به اهدافتان یاری می‌کند.

مربی کمک خواهد کرد تا باورها و الگوهای محدود‌کننده‌ای را که ایجاد مانع می‌کنند، به نحوی تغییر یابند که شما را در رسیدن به هدف‌هایتان کمک نمایند.

4- گذر از محدودیت‌های خودساخته و راهبردهای بی‌نتیجه

همه افراد الگوهای تفکری دارند که مانع پیشرفت آن‌ها می‌شوند. کوچینگ کمک می‌کند از این الگوهای ذهنی آزاد شوید و با نشان دادن دیدگاه‌های جدید، نقاط کورتان را مشخص می‌کند.

همچنین، کمک می‌کند تا راهبردهای بی‌ثمر را فراموش کرده و راهبردهای جدیدی که مؤثر واقع می‌شوند را به کار گیرید.

یک دوره کوچینگ چقدر طول می‌کشد؟

بسته به اهداف و زمینه‌ای که وجود دارد دوره کوچینگ می‌تواند متغیر باشد. گاهی برای رسیدن به یک هدف تنها یک ماه کفایت می‌کند. طبق برآورد ICF اکثر مراجعین حدود 9 ماه این دوره را ادامه می‌دهند. البته می‌توانید پس از طی مدتی از میزان زمان کوچینگ بکاهید و در ماه تنها یک جلسه یا کمتر به این موضوع بپردازید.